Geplaatst op

oktober 2016

Rilke heeft zich laten inspireren door “De burgers van Calais”. Die beeldengroep van Rodin is gewijd aan de capitulatie van Calais. Als Calais zich in 1347 aan de Engelsen moet overgeven, staat de Engelse koning toe dat de bevolking gespaard blijft, mits zes vooraanstaande burgers zich overgeven om gedood te worden. Uiteindelijk meldt Eustache de Saint Pierre zich en vijf anderen volgen. In de beeldengroep heeft Rodin de innerlijke worsteling willen laten zien tussen hun levenswil en hun offerbereidheid. Opvallend zijn de armen en de handen van Eustache de Saint Pierre, die loodrecht naar beneden hangen. Ook de handen van de anderen hebben opvallende, vertwijfelde uitdrukkingen. Met deze beelden is Rilke gaan schrijven over de vallende bladeren die gebaren maken. In hun gebaren ‘verneinen’ de bladeren, ze ontkennen of misschien beter: ze wijzen af. Ze ondergaan een zelfde innerlijke worsteling tussen willen leven en moeten sterven als de burgers van Calais. Zijn de zachte handen die van de kunstenaar, die hun worsteling met leven en door vorm geeft? Rilke kende voorstudies van de beelden ‘Le Cathedral’ of ‘Le Secret’: twee (rechter)handen. Ze laten zien wat Rilkes laatste versregels kan uitdrukken: de handen omhullen en beschermen een ruimte – waarin de mens zijn val maakt. Of uiteindelijk ook niet. De burgers van Calais brachten het er levend van af. Op het allerlaatste moment kwam de hoogzwangere koningin van Engeland bij haar man tussenbeide. Het zou een slecht voorteken zijn voor haar kind als deze mannen stierven. Ze vielen in haar zachte handen. Bron: http://www.coenwessel.nl/Rilke.html